Ağaçlar Bu Kadar İyi Oksijen Kaynağıysa, Yapraklarını Döktüğünde Neden Hala Rahatça Nefes Alabiliyoruz?
Ortaokul fen dersinde hepimize öğretildiği gibi, ağaçlar fotosentez yoluyla oksijen üretirler, bu da onları karadaki ana oksijen üreticilerinden biri yapar. Ama çoğumuzun yanlış anladığı şey, tüm Dünya söz konusu olduğunda. ağaçların oksijen üretimine katkı yüzdesi.
Bildiğiniz gibi ağaçlar sonbaharda yapraklarını dökerler. Bu şu soruyu gündeme getiriyor: Yapraksız bir ağaç nasıl oksijen üretebilir? Yoksa üretiyor mu? Değilse, nasıl nefes almaya devam edebiliriz? Bu soruların cevapları o kadar kolay değil çünkü küresel oksijen döngüsünü etkileyen birçok faktör var ve ağaçlar bunun sadece küçük bir modülü.
Öncelikle şok edici gerçeği öğrenelim: Ağaçlar gezegenimizin başlıca oksijen üreticileri değil.
Sormamız gereken ilk sorulardan biri, ağaçların gerçekte ne kadar oksijen ürettiği ve bunun atmosferdeki toplam oksijen ölçüsüyle karşılaştırması. Bazı varsayımlara göre ağaçlar karasal fotosentezin yaklaşık %30’unu üstlenirler, yani kara bitkilerinin saldığı oksijenin yaklaşık %30’unu üretirler. Geri kalanı çimenler, ekinler, çalılar ve yosunlar gibi diğer bitki türlerinden gelir.
Daha da önemlisi, karasal fotosentez sadece küresel bir fotosentez süreci değildir. yarısından sorumlu . Diğer yarısı da okyanuslarda. algler, fitoplankton ve siyanobakterilerBu mikroskobik organizmalar tarafından gerçekleştirilen deniz fotosentezinden gelir. gezegenin akciğerleri‘Soluduğumuz oksijenin yaklaşık %50’sini ürettikleri için’ olarak adlandırılırlar.
Bu nedenle, Dünya’daki tüm oksijen üretim kaynaklarını topladığımızda, ağaçların toplam oksijen arzını kabaca hesaplayabiliriz. Yaklaşık %15 katkısı olduğunu söyleyebiliriz. . Yani ağaçların birkaç ay yapraklarını dökmesi ve oksijen üretmeyi bırakması oksijen seviyelerinde gözle görülür bir değişikliğe neden olmaz. Ancak bu, ağaçların değersiz olduğu anlamına gelmez.
Sormamız gereken bir diğer soru da ağaçların ne kadar oksijen tükettiği ve bunun net oksijen stabilitesini nasıl etkilediğidir.
Tüm canlı organizmalar gibi ağaçların da nefes almak için oksijene ihtiyacı vardır; bu, şekerleri parçalamak ve büyümeleri ve bakımları için gücü serbest bırakmak için oksijen kullandıkları anlamına gelir. Ağaçlar kışın tüm yıl boyunca uykuda veya uykudadır. yapraksızken bile nefes alırlar.
Ağaçların tükettiği oksijen ölçüsü; Aslında büyüklükleri, yaşları, cinsleri ve çevre koşulları gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. Ancak genel bir kural olarak ağaçlar ürettikleri oksijenin yaklaşık yarısını tüketir. Bu, ağaçların oksijen stabilitesini etkiler. net bir pozitif etkiBize sahip olduğunu gösteriyor ama sandığımız kadar değil.
Örneğin olgun yapraklı bir ağaç bir mevsimde 10 kişiye bir yıl yetecek kadar oksijen üretebilirken, aynı zamanda bir sezonda 5 kişiye bir yıl yetecek kadar oksijen tüketme kapasitesine de sahiptir. Yani net etki bir ağaç oksijen üretimi ile bir yıl boyunca 5 kişiyi besleyebilir . Ayrıca ağaçlar yapraksız dönemlerini solunum hızlarını düşürerek ve daha az oksijen tüketerek geçirirler. Bunun net oksijen stabilitesi üzerinde olumlu bir etkisi vardır.
Diğer oksijen üretimi ve tüketimi kaynakları ne olacak? Onların da durduğu bir zaman var mı?
Mevsimlerin onlar üzerinde de benzer bir etkiye sahip olduğu ortaya çıktı. Örneğin, otlar ve ekinler de kışın büyümeyi ve fotosentez yapmayı durdurur, ancak aynı ağaçlar gibi solunumu da azaltırlar. Örneğin, okyanuslardaki algler ve fitoplanktonlar ışığın varlığınave besin kaynağına bağlı olarak mevsimsel büyüme ve gerileme döngülerine sahiptir.
Genel olarak, mevsimler sürekli olarak hem oksijen üretimini hem de tüketimini etkiler, bu da oksijen seviyelerinin yıl boyunca pek değişmediği anlamına gelir. Aslında, Kaliforniya’daki Scripps Oşinografi Enstitüsü’nün ölçümlerine göre, atmosferik oksijen seviyeleri 1991’den beri nispeten sabittir,%20.94 ile %20.96 arasında hafif dalgalanıyor.
(Ve şaşırmayın, Dünya atmosferinin yaklaşık %78’ini oluşturur.) nitrojen/azotşekillendirme.)
Dünyanın oksijen seviyesini başka hangi faktörler etkiler?
Oksijen seviyesini etkileyen tek faktör elbette mevsimler değil. Volkanik patlamalar, orman yangınları, fosil yakıtların yanması, arazi kullanım değişikliği ve iklim değişikliği gibi küresel oksijen döngüsünü etkileyen birçok doğal ve insan yapımı faktör vardır. Bu faktörlerin bir kısmı oksijen seviyeleri üzerinde olumlu bir etkiye sahipken, birçoğunun olumsuz etkisi var.
Volkanik patlamalar
Volkanik patlamalar, atmosfere oksijenle reaksiyona girebilen ve oksijen seviyelerini düşürebilen büyük miktarlarda karbondioksit ve kükürt dioksit salabilir. Sadece bu da değil, patlamadan çıkan volkanik kül ve toz, güneş ışığını engellediği içinAyrıca fotosentezi azaltır.
Orman yangınları
Benzer şekilde, orman yangınları biyokütleyi yakarak büyük miktarlarda oksijen tüketebilir, ancak aynı zamanda ölü odunları temizleyerek ve besin maddelerini serbest bırakarak yeni büyümeyi ve fotosentezi teşvik edebilir. Fosil yakıtların yanması da kömür, petrol ve gaz yakarak büyük miktarlarda oksijen tüketebilir, ancak aynı zamanda bitki büyümesini ve fotosentezi artırmak için yeterli karbondioksit seviyeleri ayrıca artabilir.
Arazi kullanımı değişikliği
Arazi kullanım değişikliği, Dünya yüzeyindeki bitki örtüsünün boyutunu ve türünü değiştirerek oksijen seviyelerini de etkileyebilir. Örneğin ağaçları kesmek oksijen üretimini azaltabilirancak çürüyen organik maddeyi uzaklaştırarak oksijen tüketimini de azaltabilir . Tersi senaryoda yani ağaçlandırma ile ağaç dikilerek oksijen üretimi artırılabilir ancak çürüyen organik madde eklenerek oksijen tüketimi de artırılabilir.
iklim değişikliği
Son olarak, iklim değişikliği, fotosentezi ve solunumu etkileyen sıcaklık, yağış ve rüzgar modellerini değiştirerek oksijen seviyelerini de etkileyebilir. Yüksek sıcaklıklar solunum oranlarını artırabilir ve oksijen seviyelerini düşürebilir, ama sadece zaman olarak buharlaşma oranlarını ve su buharı seviyelerini de artırabilirısıyı yakalayabilen ve fotosentez hızını artırabilir.
Gördüğünüz gibi, oksijen seviyelerini karmaşık ve bazen de mantıksız şekillerde etkileyen birçok faktör vardır. Bununla birlikte, bu faktörlerin genel etkisi, atmosferdeki toplam oksijen miktarına kıyasla gerçekten küçüktür. Öyle ki, Michigan Üniversitesi iklim bilimcisi Chris Poulsen tarafından yapılan bir araştırmaya göre, oksijen seviyeleri son 500 milyon yılda %10 ila %35’in ortasında,Son 10 milyon yılda çok az değişti.
Sonuç olarak ağaçların yapraklarını dökerek oksijen üretimini azalttığını söyleyebiliriz. oksijen stabilitemizi etkilemez.
